gazowanie zboża

Magazyny zbożowe są idealnymi miejscami dla rozwoju owadów żerujących w zbożach. Wszystkie żerujące w zbożach owady cechują się wysokim tempem rozmnażania a najskuteczniejszą metodą na ich pozbycie się jest gazowanie zboża. Oznacza to, że wystarczy nawet tylko kilka osobników owadów aby w stosunkowo krótkim czasie rozwinęła się potężna, licząca setki, a nawet tysiące osobników populacja szkodników magazynowych. Owady żerujące w zbożu powodują w nim spore straty. Najbardziej oczywistym problemem jest zmniejszania się ilości ziarna z powodu jego zjedzenia przez owady.

Nie to jest jednak problemem największym. Podstawowym problemem jest obniżenie się jakości ziarna, które pozostanie po jego zjedzeniu przez owady. Obniżenie jakości ziarna wynika z wielu czynników. Po pierwsze jego przyczyna jest zmieszanie się ziaren z licznymi odpadami powstającymi w wyniku żerowania owadów. Odpady te to wylinki, odchody, kokony i martwe osobniki owadów. Żerowanie owadów w zbożu może sprawić, że szybko przestanie się ono nadawać do jakiegokolwiek użytku.

Gazowanie zboża

Skuteczną metodą na zwalczanie szkodników w magazynach zbożowych jest fumigacja zboża znana również jako gazowanie zboża, zwalczanie szkodników magazynowych przez fumigacje lub zwalczanie szkodników zboża metodą gazową. Podczas fumigacji zboża szkodniki magazynowe zwalczane są za pomocą substancji chemicznych mających postać gazu. Gazowanie zboża, które zostanie przeprowadzone odpowiednio szybko pozwala na zapobiegnięcie stratom powodowanym przez szkodniki żerujące w zbożu.

Jakim gazem gazowane jest zboże?

Obecnie podczas zwalczania szkodników magazynowych za pomocą fumigacji stosowany jest fosforowodór. Fosforowodór jest bezbarwnym gazem pozbawionym smaku i zapachu. Cząsteczki fosforowodoru mają bardzo małe rozmiary. Dzięki temu cząsteczki fosforowodoru z łatwością penetrują zboże i docierają nawet do owadów ukrytych głęboko pod jego powierzchnią. Z drugiej strony ułatwia to odwietrzanie fosforowodoru.

Gazowanie zboża fosforowodorem

Fosforowodór jest gazem nieznacznie cięższym od powietrza. Dzięki temu podczas gazowania nie ucieka on do góry, lecz opada w dół na ziarno, a następnie dalej opadając penetruje je w dół. Dzięki temu fosforowodór szybko znajduje się pomiędzy wszystkimi ziarnami zlokalizowanymi w danym miejscu. 

Owady pobierają fosforowodór podczas oddychania razem z tlenem pochodzącym z powietrza. Tlen potrzebny jest owadom do oddychania. Im owady są bardziej aktywne tym więcej potrzebują tlenu. Owady najbardziej aktywne są w wyższych temperaturach. W temperaturach niższych ich aktywność spada. W związku z tym w niższych temperaturach skuteczne gazowanie zboża może trwać dłużej niż skuteczne gazowanie zboża w wyższych temperaturach ponieważ mija więcej czasu zanim owady pobiorą śmiertelną dawkę fosforowodoru. W niższych temperaturach dłużej trwa również reakcja powodująca powstawanie fosforowodoru.

Fosforowodór jest wyjątkowo skuteczny. Powoduje on śmierć wszystkich poddawanych gazowaniu owadów. Fosforowodór oddziałuje na układ oddechowy owadów. Podejrzewa się, że spowalnia on transfer oraz pobierania elektronów z tlenu do ciała. Fosforowodór prowadzi również do paraliżu układu nerwowego owadów. Paraliż ten obejmuje całe ciała w tym również mięśnie wokół tchawek, co uniemożliwia owadom oddychanie. Dokładny mechanizm działania fosforowodoru nie jest jednak znany.

Fosforowodór dostępny jest na rynku pod wieloma postaciami. Są to między innymi koce, tabletki i pasy.

Jak wygląda gazownie zboża?

Gazowanie zboża przebiega w kilku etapach. Pierwszym z nich jest etap przygotowania polegający na inspekcji pomieszczeń, które przeznaczone są do fumigacji i zaplanowaniu pracy na podstawie wyników tej inspekcji.

Drugi etap gazowania to uszczelnienie pomieszczenia w którym przeprowadzane będzie gazowanie zboża. Metody uszczelniania są w dużym stopniu indywidualne i uzależnione od tego, w jakiego rodzaju obiekcie będzie przeprowadzane gazowanie zboża. Najczęściej uszczelnianie polega na przykryciu całego poddawanego gazowaniu obiektu szczelną folią. Jednocześnie z uszczelnieniem należy odpowiednio zabezpieczyć poddawany fumigacji obiekt przed dostępem do niego osób postronnych. Na terenie poddawanego gazowaniu obiektu nie powinny pojawiać się osoby, które nie będą brały udziału w usłudze fumigacja zboża.

Po uszczelnieniu budynku przychodzi czas na użycie gazu czyli właściwe gazowanie zboża. Fumigacja ziaren rozpoczyna się od umieszczenia opakowań zawierających substancje stałe, które zamienią się w gaz w odpowiednich miejscach.

Po zakończeniu właściwego gazowania zboża przychodzi czas na odwietrzanie. Podczas odwietrzania folia jest zdejmowana, a drzwi i okna otwierane. Odwietrzanie ma na celu usunięcie gazu z fumigowanych pomieszczeń. Odwietrzanie trwa aż do czasu, gdy stężenie fosforowodoru osiągnie na tyle niski poziom, że stanie się on niewykrywalny. W zależności od rodzaju obiektu podczas odwietrzania można korzystać z pomocy wentylatorów przyśpieszających ten proces.

Po zakończeniu odwietrzania budynek w którym miało miejsce gazowanie zboża staje się gotowy do normalnego użytkowania.

Czy gazowanie zboża jest skuteczne?

Fumigacja zboża jest wyjątkowo skuteczną metodą zwalczania szkodników zboża. W praktyce jest jedyną metodą nadającą się do zlikwidowania szkodników żerujących na zbożach znajdujących się w magazynie. Gazowanie ziaren stosowane bywa również w celu zwalczania szkodników żerujących w innych produktach spożywczych takich jak na przykład tytoń, przyprawy, herbata i inne. Obok pełnych magazynów gazowanie fosforowodorem może być przeprowadzane w pustych silosach w celu wybicia pozostałych w nich owadów przed umieszczeniem w silosie nowej partii ziarna.

Oprócz silosów poddawane gazowaniu mogą być też przyczepy razem z produktami znajdującymi się na nich, kontenery lub produkty znajdujące się w workach. Dla większości sytuacji, w których przeprowadzane jest gazowanie nie istnieją inne skuteczne, a jednocześnie mniej kłopotliwe metody pozwalające na zwalczenie danego zagrożenia.

Jakie szkodniki zwalcza gazowanie zboża?

Gazowanie zboża może być przeprowadzone w celu zwalczenia każdego z żerujących w ziarnach owadów jak również w celu zwalczenia owadów żerujących w innych produktach żywnościowych. Przeprowadzane może być zatem:

  • gazowanie wołka zbożowego
  • gazowanie trojszyka ulca
  • gazowanie mola ziarniaka
  • gazowanie rozkruszka
  • gazowanie mklika mącznego
  • gazowanie omacnicy spichrzanki
  • gazowanie wołka ryżowego
  • gazowanie strąkowca grochowego
  • gazowanie strąkowca fasolowego
  • gazowanie trojszyka gryzącego
  • gazowanie rozpłaszczyka rdzawego
  • gazowanie mącznika młynarka
  • gazowanie spichrzela surynamskiego
  • gazowanie żywiaka chlebowca
  • gazowanie mklika próchnicznka
  • gazowanie świdrzyka cygarowca
  • gazowanie innych szkodników zboża.

Czy gazowanie zboża jest bezpieczne?

Gazowanie fosforowodorem to całkowicie bezpieczna metoda w żaden sposób nie wpływający na poddawany gazowaniu materiał. Gazowanie nie zmienia smaku, zapachu, wyglądu ani żadnych innych właściwości zboża. Fumigacja zboża nie wpływa także na zdolność ziaren do kiełkowania w związku z tym w przyszłości będą one mogły zostać zastosowane jako materiał siewny. Fosforowodór po zakończeniu zabiegu gazowania usuwany jest do atmosfery w związku z czym nie stanowi on żadnego zagrożenia dla ludzi ani dla zwierząt. Gazowanie może być niebezpieczne jedynie jeśli zostanie przeprowadzone przez nieprofesjonalną ekipę, która podczas zabiegu gazowania nie będzie zachowywała odpowiednich środków bezpieczeństwa.

Jak długo trwa gazowanie zboża?

To jak długo trwa fumigacja zboża uzależnione jest od wielu czynników w tym między innymi od wilgotności, temperatury, gatunku zwalczanego owada, ilości zboża poddawanego zabiegowi fumigacja zboża, rodzaju obiektu i innych.