wołek ryżowy zwalczanie

Wołek ryżowy

Niemal każdy słyszał o wołku zbożowym. Ma on mniej znanego od siebie krewniaka jakim jest wołek ryżowy, którego opiszemy. Z naszego artykułu dowiecie się czym jest wołek ryżowy, jak wygląda wołek ryżowy, jak wygląda rozwój wołka ryżowego, gdzie występuje wołek ryżowy, co je wołek ryżowy (wbrew swojej nazwie nie tylko ryż) i jak zwalczać wołka ryżowego.

Czym jest wołek ryżowy

Wołek ryżowy to chrząszcz z rodziny ryjkowatych.

Morfologia wołka ryżowego

Pod względem wyglądu wołek ryżowy przypomina wołka zbożowego, ale jest od niego mniejszy. Osobniki dorosłe wołka ryżowego mają zaledwie 2-3 milimetry długości. Ciało wołka ryżowego jest wydłużone i lekko grzbietobrzusznie przypłaszczone. Głowa wołka ryżowego jest niewielka i wyciągnięta w ryjek. U podstawy ryjka wołka ryżowego znajdują się czułki zakończone buławkami. Skrzydła wołka ryżowego są dobrze wykształcone. Umiejętność lotu pozwala temu szkodnikowi zbóż na szybkie rozprzestrzenianie się. Ciało wołka zbożowego jest ciemnobrązowe. Na okrywach skrzydeł wołka ryżowego znajdują się cztery ciemne plamki. Wołki ryżowe posiadają przylgi na stopach dzięki którym doskonale wspinają się po gładkich powierzchniach. Larwy wołka ryżowego są drobne i biało-kremowe.

Rozwój wołka zbożowego

Wołek ryżowy to zwierzę wyjątkowo płodne. Samice wołka ryżowego w ciągu swojego życia składają przeciętnie 380 jaj, ale odnotowano przypadki, że pojedyncze samice wołka ryżowego składały nawet 576 jaj. Przeciętnie samice wołka ryżowego składają 4 jaja dziennie. Każde ze składanych przez samice wołka ryżowego jaj umieszczane jest przez nie w jednym ziarnie. Rzadko zdarza się, że samice wołków ryżowych składają więcej niż jedno jajo w pojedyńczym ziarnie ponieważ potrafią one rozpoznać czy dane ziarno jest już zajęte przez jaja lub larwy czy też jest ono puste. Składanie jaj do wnętrza ziarna przebiega u wołka ryżowego w następujący sposób:

  • Samica wołka ryżowego wycina w ziarnie otwór
  • Samica wołka ryżowego wprowadza pokadełko do ziarna
  • Samica wołka ryżowego składa w ziarnie jajo
  • Samica wołka ryżowego zasklepia otwór w ziarnie wydzieliną

Czas rozwoju larw wołka ryżowego uzależniony jest od temperatury. W niskiej temperaturze ich rozwój spowalnia lub nawet zatrzymuje się. Rozwój larw wołka ryżowego trwa przeciętnie 18 dni. Również długość przepoczwarzenia wołka ryżowego uzależniona jest od temperatury. Trwa ono od 5 do 16 dni (najczęściej 6 dni). Osobniki dorosłe wołka ryżowego żyją przeciętnie od 4 do 5 miesięcy.

Występowanie wołka ryżowego

Wołek ryżowy pochodzi z Indii. Z terenu tego kraju rozpowszechnił się na cały świat. W państwach tropikalnych i subtropikalnych wołek ryżowy występuje stale powodując w nich poważne szkody. Miejscami w których wołek ryżowy występuje najpowszechniej i powoduje najpoważniejsze szkody są między innymi Meksyk, Afryka, Indie, kraje południowo-wschodniej Azji i Australia.

Występuje też w państwach w których panuje klimat umiarkowany. W państwach cieplejszych niż Polska takich jak na przykład Wielka Brytania wołek ryżowy potrafi przeżyć zimę nawet w nieogrzewanych pomieszczeniach. Do Polski wołek ryżowy trafia z ziarnami ryżu i kukurydzy. W Polsce wołek ryżowy ginie w trakcie zimniejszych zim. W związku z tym, że wołek ryżowy pochodzi z krajów tropikalnych preferuje warunki przypominające warunki panujące w miejscach z których pochodzi a więc wysoką temperaturę i wilgotność. W niskich temperaturach szybko ginie. W temperaturze 0 stopni Celsjusza ginie po tygodniu, a w temperaturze -8 stopni Celsjusza ginie po dwóch dniach. Ocieplanie się klimatu w ostatnich latach sprawia, że zasięg występowania wołka ryżowego stale rośnie i coraz częściej pojawia się on na terenie naszego kraju.

Żerowanie wołka ryżowego

Swoją nazwę wołek ryżowy zawdzięcza temu, że po raz pierwszy został opisany jako szkodnik ziaren ryżu, ale lista roślin w których żeruje jest bardzo długa. Wołek ryżowy żeruje między innymi w

  • ziarnach zbóż
  • ziarnach bawełny
  • tytoniu
  • kasztanach
  • owocach
  • kaszach
  • orzechach
  • fasoli
  • sorgo

Szkodliwość wołka ryżowego

Wołek ryżowy jest jednym z najgroźniejszych szkodników magazynowych występujących w państwach tropikalnych. Powoduje kilkaset milionów strat rocznie. W Polsce wołek ryżowy występuje rzadziej niż wołek zbożowy.

Zwalczanie wołka ryżowego

Wołek ryżowy zwalczany jest takimi samymi metodami jakie stosowane są w zwalczaniu wołka zbożowego

Poleć innym ten artykuł: