Komar zwalczanie

Czym są komry – Podział systematyczny komarówJak wygląda komarZwalczanie komarów

Czym są komary?

Komar zwalczanie metodyKomary to rodzina niewielkich owadów z rzędu muchówek. Samice większości gatunków komarów są ektopasożytami przebijającymi skórę i spożywającymi krew przy pomocy przypominających rurki ust. Istnieją tysiące gatunków komarów żywiących się krwią różnego rodzaju gospodarzy. Gospodarzami komarów są przede wszystkim różne gatunki kręgowców w tym ssaków, ptaków, gadów, płazów, a nawet pewnych rodzajów ryb.

Niektóre komary atakują także bezkręgowce, głównie inne gatunki stawonogów. Jakkolwiek utrata krwi to duży problem dla gospodarzy komarów to dużo większym zagrożeniem jest dla nich powodowana przez nie wysypka przenoszone przez komary choroby. Duża ilość przenoszonych przez komary chorób sprawia, że są one najbardziej niebezpieczną dla komarów grupą zwierząt.

środek preparat na komary

Dzieje komarów 

Najstarszy komar pod względem anatomicznym przypominający gatunki żyjące współcześnie znaleziony został w liczącym 79 milionów lat bursztynie odnalezionym na terenie Kanady. W liczącym od 90 do 100 milionów lat bursztynie Burmańskim odnaleziono komara o nieco bardziej prymitywnych cechach. Dwie odnalezione skamieniałości komarów sprzed 46 milionów lat są pod względem morfologicznym niemal identyczne z komarami żyjącymi współcześnie.

Podział systematyczny komarów

Opisano ponad 3500 gatunków komarów. Wyróżnia się dwie podrodziny komarów do których należą 43 rodzaje tych zwierząt. Podział komarów na dwie podrodziny ma duże znaczenie praktyczne ponieważ przedstawiciele poszczególnych podrodzin komarów różnią się pod względem przenoszonych chorób. Różnice pod względem przenoszenia chorób występują nawet pomiędzy poszczególnymi szczepami danego gatunku komarów. Na przykład niektóre gatunki atakują ludzi w domach, a inni wolą atakować ludzi chodzących po lasach. W związku z tym, w zarządzaniu zdrowiem publicznym, wiedza, z którym spośród gatunków lub nawet szczepów komarów mamy do czynienia jest niezwykle ważna.

Rozwój komarów

Wyróżniamy cztery stadia rozwojowe komarów: jajo, larwę, poczwarkę i postać dorosłą. Samice większości gatunków komarów składają jaja w wodach stojących. Niektóre spośród gatunków komarów składają jaja w pobliżu brzegu. Inne składają swoje jaja na roślinach wodnych. Również jeśli chodzi o rodzaj zbiorników wodnych w których składają jaja komary cechują się dużym zróżnicowaniem. Niektóre gatunki nie są wybredne i składają jaj w różnych rodzajów zbiorników. Inne gatunki silnie preferują określony typ zbiorników.  Niektóre gatunki komarów preferują jeziora, inne tymczasowe kałuże, a jeszcze inne bagna. Istnieją gatunki komarów żyjące w wodzie słodkiej i preferujące wodę lekko zasoloną.  Niektóre komary potrafią rozwijać się w wodzie morskiej o zasoleniu wynoszącym do 1/3 zasolenia wody morskiej.  Wiele gatunków komarów rozwija się w wodzie znajdującej się w pustych w środku pniach drzew, liściach roślin lub pozostawionych na zewnątrz budynków i napełnionych przez deszczówką dzbanach.

Pierwsze trzy etapy rozwoju komarów czyli jajo, larwa i poczwarka przebiegają w środowisku wodnym. Etapy te trwają zwykle od 5 do 14 dni, w zależności od gatunku komara i temperatury otoczenia, ale istnieją istotne wyjątki od tej reguły. Komary żyjące w regionach, w których zdarzają się okresy w trakcie których brakuje wody lub panują mrozy spędzają część roku w okresie diapauzy. W okresie diapauzy rozwój komarów ulega spowolnieniu . Niektóre spośród gatunków komarów potrafią przeżyć zimę w stałych bryłach lodu by ponownie zacząć się rozwijać wiosną. Inne gatunki komarów przechodzą diapauzę pod postacią jaja. Dzieje się tak jeżeli jaja znajdą się w suchym otoczeniu. Jeśli tak się stanie komary wylęgną się z nich dopiero wtedy, gdy znajdą się w wodzie. Dotyczy to jednak wyłącznie niektórych gatunków komarów.

larwy komara

Sposób w jaki komary składają jaja uzależniony jest od gatunku. W przypadku niektórych gatunków komarów samice po prostu latają nad wodą i składają do niej jaja pojedynczo. Wiele gatunków komarów składa jaja w powiązanych ze sobą grupach przywiązanych do roślin lub pływających po powierzchni zbiornika. Wiele innych gatunków owadów których larwy rozwija się w wodzie jak na przykład ważki również rozwija się w ten sposób. Z jaj komarów wylęgają się larwy, które przekształcają się w poczwarki a potem w postaci dorosłe. To z jakiej części jaj złożonych przez samicę komara wylegną się larwy uzależnione jest przede wszystkim od tego, czy samicy udało się zdobyć krew. Jeśli jej się to udało larwy komarów wylęgają się z niemal wszystkich jaj, a jeśli jej się to nie udało z niemal żadnych larw nie wylegają się larwy komarów. Postaci dorosłe komarów w zależności od gatunku, płci i warunków pogodowych żyją od tygodnia do kilku miesięcy.  Komary bardzo szybko się rozwijają i z pojedynczej pary tych zwierząt w krótkim czasie może rozwinąć się ogromna pod względem liczebności populacja.

Larwy komarów żyją w wodzie, ale oddychają powietrzem atmosferycznym w związku z czym często widuje się je tuż pod powierzchnią wody.

Rozmnażanie się komarów

Kopulacja dorosłych komarów za zwyczaj następuje kilka dni po wyjściu ze stadium poczwarki. Komary łączą się w duże roje. Samce komarów żyją przeciętnie od 5 do 7 dni. Odżywiają się nektarem i innymi źródłami cukru. Jedynie samice komarów żywią się krwią. Po uzyskaniu odpowiedniej ilości krwi samice odpoczywają przez kilka dni. W tym czasie krew jest trawiona i rozwijają się jaja. Tempo tego procesu uzależnione jest od temperatury. W wysokiej temperaturze trwa to dwa lub trzy dni. Po złożeniu jaj samica ponownie żeruje i jeśli żerowanie będzie udane w jej ciele rozwijają się kolejne jaja. Trwa to przez całe życie samicy. Samce komarów zazwyczaj giną wkrótce po zapłodnieniu samic. Samice komarów przetrzymywane w niewoli żyją ponad miesiąc. Życie samic komarów żyjących na wolności jest znacznie krótsze i zazwyczaj wynosi od jednego do dwóch tygodni. Na długość życia samic komarów wpływa szereg czynników wśród których znaleźć można wilgotność temperaturę, działalność drapieżników i dostępność pożywienia. Niektóre gatunki komarów potrafią rozmnażać się bez dostępu do krwi lub nie potrzebują krwi do pierwszego cyklu produkcji jaj.


 Odkomarzanie w ogrodzie – tel. +48 505 177 654 / biuro@insektpol.pl


Morfologia komarów – Czyli jak wygląda komar?

Wielkość większości osobników komarów zawiera się w przedziale od 3 do 6 milimetrów, ale najmniejsze spośród znanych gatunków komarów mają 2 milimetry, a największe 19 milimetrów. Masa przeciętnego komara wynosi  5 miligramów. Głowa komarów jest niewielka. Po bokach głowy komarów znajdują się duże, złożone oczy. Oczy umożliwiają komarom ocenianie odległości d przedmiotów, barwy obiektów i ich kształtu. Oczy komarów zdolne są o odbierania fal o długości od 250 do 800 nanometrów. Oznacza to, ze komary widzą promieniowanie nadfioletowe, które jest niewidzialne dla ludzi. Oczy komarów wykrywają ruch znacznie szybciej od ludzi. Ludzkie oczy widzą tylko około 25 obrazów na sekundę. Efekt ten wykorzystywany jest w kinie gdzie dzięki pokazywaniu obrazów z odpowiednio dużą szybkością mamy wrażenie płynności ruchu. Komary widzą około od 200 do 300 obrazów na minutę. Oznacza to, że komar oglądający ten sam film co my zauważyłby, że obraz nie jest płynny lecz składa się pojedynczych klatek. Na szczęście komary nie interesują się kinematografią więc niedostosowanie kina do ich narządów wzrokowych nie stanowi dla nich problemu. Komary nie mają przyoczek. W przedniej części głowy komarów znajdują się składające się z piętnastu członów czułki. Pokryte są one włoskami. Czułki samców komarów pokryte są większą ilością włosków niż czułki samic. Narząd gębowy komarów składa się z:

  • Kłujki (proboscis)
  • Pary szczęk (maxillae)
  • Żuwaczek (mandibulae)
  • Środkowo położonego podgębia do którego uchodzą kanały slinowe (hypopharynx)
  • Górnej wargi (Labrum)

Żerowanie komarów

Istnieje wiele metod wykorzystywanych przez komary w celu odnalezienia swoich ofiar. Komary zauważają swoje ofiary  przy pomocy oczu, wykrywają wydzielane przez nie ciepło i wykrywają wydzielane przez nie substancje. Metody te są bardziej skuteczne w wykrywaniu niektórych typów ofiar i mniej skuteczne w wykrywaniu innych typów ofiar. Osobami szczególnie narażonymi na ataki komarów są osoby z krwią typu 0, kobiety w ciąży i posiadające dużą ilość bakterii na skórze.

Najczęściej komary znajdują gospodarzy wykrywając wydzielany przez nich dwutlenek węgla i pot. W narządach węchowych komarów znajduje się aż 27 typów receptorów przystosowanych do wykrywania substancji chemicznych znajdujących się w pocie ofiar komarów.

  • Komary najczęściej żerują wieczorami.

Tylko nieliczne gatunki komarów takie jak na przykład komarnica tygrysów azjatyckich latają i żerują w ciągu dnia. Przed oraz w trakcie pobierania krwi komary wprowadzają do organizmy swoją ślinę służącą jako antykoagulant. Antykoagulant to substancja utrudniająca lub uniemożliwiająca krzepniecie krwi. Poprzez komarzą ślinę do wnętrza ludzi i zwierząt na których żerują komary dostają się przenoszone przez komary patogeny. Większość gatunków komarów żeruje jedynie na jednym konkretnym gatunku żywiciela. Jedynie w warunkach niedostatku żywności zaczynają żerować również na innych gatunkach zwierząt. Ataki komarów na inne zwierzęta niż te na których żerują najczęściej zdarzają wtedy, kiedy komarów jest szczególnie dużo. Jakkolwiek większość komarów żeruje na kręgowcach lądowych to znane są przypadki komarów na muchach, gąsienicach i cykadach. Narządy gębowe komarów są wyjątkowo wyspecjalizowane w przekłuwaniu skóry i ssaniu krwi oraz innych płynów.

Czasami komary przekłuwają skórę i wypijają krew natychmiast po  znalezieniu gospodarza, a czasem wędrują po skórze przez dłuższy czas nie gryząc jej. Spekuluje się, że jest tak dlatego, że komary poszukują odpowiedniego miejsca do ukłucia z łatwo dostępnymi naczyniami krwionośnymi, ale dokładna przyczyna takiego postępowania komarów nie jest znana. Kręgowce posiadają liczne mechanizmy utrudniające komarom zdobycie krwi tych zwierząt. W pokonaniu tych mechanizmów skutecznie pomaga komarom ich ślina. Ślina komarów negatywnie wpływa na zwężenie naczyń, krzepnięcie krwi, agregację płytek, angiogenezę i odporność. Ślina komarów zawiera szereg substancji o różnorodnym działaniu. Wszystkie te substancje ułatwiają komarom pobieranie krwi. Działanie konkretnych znajdujących się w ślinie komarów substancji nadal jest tematem badań, a funkcja większości z nich jest wciąż nieznana. Niektórzy naukowcy mają nadzieje, że badania nad substancjami znajdującymi się w komarzej ślinie mogą przyczynić się do ulepszenia metod leczenia chorób sercowo-naczyniowych.

Każde pobranie krwi przez komary wiąże się z dużym ryzykiem, a ewentualni gospodarze są trudni do znalezienia. W związku z tym komary starają się za każdym ukłuciem pobrać możliwie jak najwięcej krwi. Wiąże się to jednak z jeszcze jednym problemem. Trawienie krwi zajmuje komarzycom sporo czasu, a w między czasie komarzycom niezbędna jest też energia pochodząca z cukru. Komary unikają tego problemu dzięki specyficznej budowie układu pokarmowego. Komary potrafią przechowywać w nim dwa rodzaje pokarmów i trawią ten, którego składniki są im w danym momencie potrzebne. Umożliwia im to przyswajanie cukru nawet wtedy, gdy nadal trwa trawienie krwi potrzebnej do produkcji jaj.


Odkomarzanie działki – tel. +48 505 177 654 / biuro@insektpol.pl


Występowanie komarów

Jeśli wziąć pod uwagę całą rodzinę komarów to komary są organizmami wyjątkowo kosmopolitycznym. Występują one na terenie całego świata z wyjątkiem  Antarktyki i kilku wysp z których większość położona jest w klimacie polarnym lub pod polarnym takich jak na przykład Islandia.

W ciepłych i wilgotnych regionach tropikalnych niektóre gatunki komarów są aktywne przez cały rok, ale w regionach umiarkowanych i zimnych hibernują lub wchodzą w diapencję. Gatunki komarów występujące w rejonach arktycznych lub podbiegunowych są aktywne tylko przez kilka tygodni w ciągu roku w trakcie których pojawiają się w olbrzymich ilościach i wypijają ogromne ilości krwi.

Przyczyną dla której komary nie występują na Islandii i innych wyspach jest prawdopodobnie niestabilny klimat występujący w tego rodzaju miejscach nie sprzyjający rozwojowi larw komarów. Na terenie Islandii występują inne żyjące w wodzie gatunki owadów, ale są to gatunki owadów żyjące w bieżącej wodzie, która nie zamarza. Komary nie są przystosowane do życia w bieżącej wodzie. Jaja gatunków komarów występujących w regionach o klimacie umiarkowanym są bardziej odporne na niskie temperatury niż jaj komarów występujących w rejonach tropikalnych, a postaci dorosłe występujących na tych terenach komarów potrafią przetrwać zimę jeśli znajdą odpowiednie schronienie.

Metody rozprzestrzeniania się komarów

Główną drogą, którą komary rozprzestrzeniają się na większe odległości  są trasy morskie, samochody, samoloty i pociągi. Podejmowano różnego rodzaju działania mające za zadanie powstrzymanie rozpowszechniania się komarów wyżej wymienionymi drogami, ale okazały się one nieskuteczne.

Zagrożenia dla ludzi ze strony komarów

Szkodliwość komarów dla ludzi koncentruje się na trzech podstawowych obszarach. Pierwszy obszar to uciążliwość komarów dla ludzi przebywających w pobliżu domów, parków i terenów rekreacyjnych. Drugi obszar to negatywne oddziaływanie komarów na ekonomię poprzez zmniejszanie wartości nieruchomości, zysków z turystyki i zmniejszanie zysków z hodowli zwierząt. Trzeci obszar to wpływ komarów na zdrowie wynikający z faktu przenoszenia przez nie różnego rodzaju chorób.

Komary to doskonały przykład organizmu przenoszącego choroby. W chwili obecnej znamy około 600 gatunków mikroorganizmów atakujących za równo ludzi jak i zwierzęta. Wiele spośród tych mikroorganizmów przenoszonych jest przez komary. Komary przenoszą je same nie mając żadnych problemów zdrowotnych związanych z tymi chorobami.  Choroby te szczególnie często występują w rejonach tropikalnych. Na szczęście na terenie Polski choroby przenoszone przez komary są o wiele rzadsze. Niemniej postępujące ocieplanie się klimatu sprawia, że zasięg występowania przenoszonych przez komary chorób rozszerza się i w przyszłości mogą one być powszechne również na terenie Polski

Jedną z tych chorób jest gorączka dengi. Gorączka dengi często występuje wśród osób wracających z Karaibów, Ameryki Środkowej, Południowej Ameryki i Azji Południowej. Denga jest śmiertelna, ale jedynie mniej niż 1% chorych wśród których przeprowadzono prawidłowe leczenie umiera z powodu tej choroby. Inne przenoszone przez komary choroby to malaria, wirus zachodniego Nilu, wirus zapalenia mózgu koni, filaraza limfatyczna i wirus zika. Wirus zika powoduje poważne konsekwencje jeśli zachoruje z jego powodu kobieta w ciąży ponieważ powoduje mikrocefalie u dziecka ciężarnej. Wbrew licznym obawom komary nie przenoszą wirusa HIV.

Choroby przenoszone przez komary powodują około dwa miliony zgonów rocznie.  Z tego powodu podejmuje się szereg działań mających za zadanie powstrzymywanie roznoszenia chorób przez komary. Metody te to zwalczanie komarów, stosowanie szczepionek i leków profilaktycznych.

Nie wiadomo jak to się dzieje, że komary mogą przenosić eukariotyczne pasożyty i inne choroby bez szkody dla samych siebie. Badania naukowe wykazały, że pasożyty malarii wpływają na zachowanie komarów sprawiając, że częściej atakują one ludzi co zwiększa prawdopodobieństwa przeniesienia się malarii na ludzi.

Jakkolwiek choroby przenoszone przez komary na ludzi nie czynią komarom krzywdy to istnieją choroby atakujące komary wywoływane przez różnego rodzaju bakterie, grzyby, wirusy, nicienie i pierwotniaki.

Nadwrażliwość na ukłucia komarów

U osób nadwrażliwych na ukłucia komarów mogą one powodować natychmiastowe lub opóźnione reakcje nadwrażliwości.

Obie reakcje powodują swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk. Natychmiastowe reakcje zachodzą w ciągu kilku minut po ugryzieniu i trwają przez kilka godzin. Opóźnione reakcje zachodzą w ciągu jednego dnia i trwają do tygodnia.

Kilka leków przeciw swędzeniu jest dostępnych w handlu, w tym w postaci doustnej, takiej jak difenhydramina, lub miejscowo stosowane leki przeciwhistaminowe, a w cięższych przypadkach kortykosteroidy, takie jak hydrokortyzon i triamcynolon.

Metody monitorowania liczebności komarów

Istnieje szereg metod wykorzystywanych w celu monitorowania liczebności komarów. Jedną z nich jest odwiedzanie przez inspektora miejsc w których znajdują się komary i liczenie komarów, które siadają przez określony odcinek czasu na odsłoniętej części ciała. Praca ta niestety nie jest zbyt przyjemna dla inspektora zwłaszcza jeśli liczebność komarów jest wysoka. Alternatywą dla inspektora są mechaniczne pułapki Wykorzystujące wentylator w celu wdmuchiwania komarów w worek zbierający. Pułapki te wykorzystują różne metody przyciągające samice komarów na przykład amoniak, dwutlenek węgla, oktenol i kwas mlekowy. Często jednocześnie używa się kilku spośród wymienionych przed chwilą składników. Monitorowanie populacji larw komarów polega na pobieraniu ich z wody stojącej.


Skuteczne zwalczanie komarów – tel. +48 505 177 654 / biuro@insektpol.pl


Zwalczanie i ograniczenie liczebności komarów – Metody odkomarzania

Ponieważ larwy komarów rozwijają się w wodzie stojącej prostym sposobem żeby się ich pozbyć jest jej wylanie jeśli znajduje się na przykład w wazonach, starych wiadrach  lub opróżnienie zbiornika jeśli znajduje się na przykład w zbiorniku wodnym. Czasami okazuje się, że te proste i tanie czynności są wystarczające aby rozwiązać problem z komarami.

Komary lubią wilgoć dlatego jeśli przeszkadzają nam komary powinniśmy zadbać, aby w naszym otoczeniu wilgoci było jak najmniej. Do zwiększenia liczebności komarów mogą się przyczynić nawet takie czynniki jak kapiące pranie i cieknący wąż ogrodowy.

Komary rozwijają się w wodzie stojącej a nie w płynącej zatem dobrym sposobem na komary jest zamiana wody stojącej w płynącą przez na przykład poprzez połączenie ze sobą kilku zbiorników z wodą stojącą. Obok zamiany wód stojących w płynące umożliwi to również dostęp do wód zjadającym komary rybom.

Larwy komarów zwalczane są również poprzez użycie trucizn kontaktowych, regulatorów wzrostu, filmów powierzchniowych, trucizn żołądkowych (w tym środków bakteryjnych) oraz czynników biologicznych, takich jak grzyby, nicienie i ryby.

Innym sposobem który jak mają nadzieje niektórzy ma przyczynić się do zwalczenia komarów jest wykorzystanie komarów zmodyfikowanych w ten sposób aby ich rozwój wymagał tetracykliny. Komary takie hodowane są w laboratorium, a potem wypuszczane do środowiska naturalnego. Mogą się one rozmnażać, ale ich potomstwo nie może się rozwijać ponieważ brakuje mu tetracykliny.

Zazwyczaj zwalczane są nie larwy komarów lecz postacie dorosłe. W przeszłości podstawową metodą zwalczania komarów było zastosowanie DDT. Dichlorodifenylotrichloroetan (DDT) jest bezbarwnym, krystalicznym, bezsmakowym i prawie bezwonnym chlorkiem organochlorowym znanym z silnych właściwości owadobójczych i negatywnego oddziaływania na środowisko. DDT po raz pierwszy zostało zsyntetyzowane w 1874 r. W trakcie drugiej II wojny światowej DDT wykorzystywany był w celu zwalczania malarii i tyfusu wśród cywilów i żołnierzy. Po wojnie DDT był również używany jako środek owadobójczy w rolnictwie, a jego produkcja i wykorzystanie zwiększało się.

W 1962 roku wydano książkę „Silent Spring” napisaną przez Rachel Carson krytykującą DDT. W książce tej stwierdzono, że DDT i inne pestycydy powodują raka, a ich wykorzystanie w rolnictwie stanowi zagrożenie dla dzikich zwierząt, zwłaszcza ptaków.

Publikacja tej książki była ważnym wydarzeniem w historii ruchów ekologicznych i doprowadziła do poważnych protestów, które ostatecznie doprowadziły w 1972 r. do zakazu wykorzystywania rolnictwa DDT w Stanach Zjednoczonych. Ogólnoświatowy zakaz stosowania DDT w rolnictwie został sformalizowany w ramach Konwencji sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych.

Środek ten mimo negatywnego wpływu na różnorodność biologiczną nadal bywa stosowany w celu zwalczania komarów w niektórych krajach. W miejscach w których DDT nadal jest stosowane pojawiły się komary odporne na działanie DDT.

Na szczęście w chwili obecnej w zwalczaniu komarów stosowane są dużo nowocześniejsze środki. Najlepszym sposobem na komary jest i wiele wskazuje na to, że pozostanie wezwanie specjalistycznej firmy, która rozwiąże ten problem za nas.

Poleć innym ten artykuł: